Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη αρχίσει να επιβάλει πρόστιμα στις μεγάλες πλατφόρμες για παράβαση του DSA, την ώρα που οι κολοσσοί της τεχνολογίας ψάχνουν διεξόδους για να γλιτώσουν από το νομοθέτημα.
Με τον DSA, τον νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες και τον νόμο για τις ψηφιακές αγορές (DMA), σκοπός είναι ή ήταν, να προστατευτούν τα δικαιώματα των χρηστών ως προς την προσωποποιημένη και στοχευμένη διαφήμιση.
Ουσιαστικά μιλάμε για την προστασία των προσώπων από την χρήση και πώληση των δεδομένων τους σε επιχειρήσεις, πράξη που δημιουργεί ανισορροπία στον ανταγωνισμό. Αυτά που θα αλλάξουν χωρίς να το καταλάβετε άμεσα είναι τα Social Media.
Για την ιστορία, η πιο επιρρεπής πλατφόρμα στην παραπληροφόρηση σύμφωνα με την ΕΕ θεωρείται το X (πρώην Twitter).
Οι κανόνες που θεσπίστηκαν και εφαρμόζονται αρχικά αφορούν τις πολύ μεγάλες πλατφόρμες. Όπως τις Alibaba, AliExpress, Amazon Store, Apple, AppStore, Booking.com, Facebook, Google Play, Google Maps, Google Shopping, Instagram, LinkedIn, Pinterest, Snapchat, TikTok, Twitter, Wikipedia, YouTube, Zalando (αντίστοιχη αγορά με Amazon και Alibaba) και τις μηχανές αναζήτησης, Bing και Google Search.
Κάποιες από αυτές έκαναν ένσταση υποστηρίζοντας πως δεν εμπίπτουν στις πλατφόρμες, όπως η Amazon και Zalando. Το κριτήριο είναι οι πλατφόρμες με 45+ εκατ. ενεργούς χρήστες τον μήνα.
H Meta ανταποκρίνεται απρόθυμα στις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πλέον το περιεχόμενο στις πλατφόρμες το οποίο θα βλέπουν θα παρουσιάζεται με χρονολογική σειρά και όχι γιατί κάποιος φίλος του χρήστη αντέδρασε σε αυτήν ή γίνεται viral, συνολικά ο αλγόριθμος θα σταματήσει να παίρνει αποφάσεις στο τι θα εμφανιστεί, βασιζόμενος σε χιλιάδες δείκτες με τους οποίους έχει φτιάξει καταναλωτικό προφίλ χρήστη. Αυτό απαντά και στο ζήτημα πως ένα Google Search μπορεί να οδηγήσει σε στοχευμένες διαφημίσεις σε μια άλλη πλατφόρμα.
Οι πλατφόρμες του Facebook και του Instagram θα απλοποιήσουν τον τρόπο με τον οποίο γίνεται report σε μια φωτογραφία ή ανάρτηση, ενώ το TikTok έδωσε νέες επιλογές στους χρήστες για να αναφέρουν μια κατάχρηση. Αντίστοιχα, συμμορφώθηκε η Amazon ανοίγοντας επιλογή καταγγελίας ύποπτων προϊόντων.
Πλέον κάποια βίντεο μπορεί να κατεβαίνουν γιατί αναφέρουν ψευδείς ισχυρισμούς, για παράδειγμα βίντεο που ανοίγει αναπόδεικτο ζήτημα εκλογικής νοθείας. Έπειτα οι πλατφόρμες θα ενημερώνουν τον χρήστη αν οι απόφασή τους πάρθηκε από άνθρωπο ή από αυτοματοποιημένη τεχνολογία όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη.
Πλέον οι αυτοματοποιημένες επιλογές βάσει προτιμήσεων σταματούν. Μπορεί να πέρασε κάποιος άπειρο χρόνο εκπαιδεύοντας τον αλγόριθμο να του δείχνει μόνο βίντεο με «γάτες που βλέπουν αγγούρι» ή με «κουταβάκια που θηλάζουν άλλα ζώα», όμως πλέον θα μπορεί ο χρήστης να επιλέξει τι θέλει. Γιατί οι πλατφόρμες αυτές είναι σχεδιασμένες να κρατούν τον χρήστη μέσα με τις ώρες, μέχρι το σημείο του εθισμού.
Ο χρήστης πλέον μπορεί να απενεργοποιήσει και τις προτάσεις μέσω Τεχνητής Νοημοσύνης. Ενώ στην Meta οι προτάσεις θα γίνονται αποκλειστικά με όσα πληκτρολογεί ο χρήστης και όχι σε σχέση με την δραστηριότητα και τα ενδιαφέροντά του. Στο TikTok τα βίντεο στην κατηγορία «Για Σένα» πλέον θα δείχνει δημοφιλή βίντεο από όλο τον κόσμο. Κάτι που είναι πιθανό να δημιουργήσει Mega-Influencers παγκοσμίου βεληνεκούς.
Με αυτόν τον τρόπο θα σπάσουν οι «bubbles» ώστε να σιγήσει το «echo chamber», δηλαδή το φαινόμενο όπου οι πλατφόρμες σε περιόριζαν σε ένα συγκεκριμένο κοινό και ακροατήριο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο κόσμος να φανατίζεται ευκολότερα, να του αποκρύπτεται ο αντίλογος και να περνά περισσότερο χρόνο στην πλατφόρμα, καθοδηγούμενος σε ολοένα σκληρότερη ρητορική και οπτική. Με λίγα λόγια αν ο αλγόριθμος είχε στοχοποιήσει έναν χρήστη ως ακροδεξιό εξτρεμιστή, τον βομβάρδιζε με συνεχή αντίστοιχο υλικό και τον μετέτρεπε σε ακόμα πιο ακραίο εξτρεμιστή! Αυτό ζούσε όλος ο πλανήτης.
Ο ψηφιακά διασυνδεδεμένος κόσμος έκρυβε πολλές παγίδες, κάποιες από τις οποίες αφαιρεί ο DSA.
Για έναν αλγόριθμο μπορεί να είναι ζήτημα ωρών να αναγνωρίσει αν ο χρήστης μιας συσκευής είναι ανήλικος ή ενήλικος. Από τις επιλογές αναζήτησης, μέχρι την ταχύτητα ή το πόση ώρα έχει αφήσει τον κέρσορα σε ένα σημείο. Οι περισσότερες μεγάλες εταιρείες γνωρίζουν τι τραβά το ενδιαφέρον του χρήστη και για πόση ώρα.
Οι διαφημίσεις με στόχο τα παιδιά, σταματούν άμεσα υπό την απειλή υψηλότατων προστίμων. Το TikTok που ήδη πήρε μια γεύση των προστίμων από την ΕΕ, πλέον ανακοίνωσε πως οι διαφημίσεις στην πλατφόρμα που παρουσιάζονταi σε εφήβους από 13 έως 17 ετών «δεν βασίζονται στην δραστηριότητά τους στο TikTok». Το ίδιο ισχύει και από την Meta για τις δικές της πλατφόρμες. Πλέον οι μόνες πληροφορίες που μπορεί να χρησιμοποιηθούν από τους διαφημιστές είναι η ηλικία και η περιοχή.
Στην περίπτωση που σε κάποια «αγορά» που εμπίπτει στον νόμο DSA κάποιος χρήστης παρατηρήσει πλαστά προϊόντα, μπορεί να τα καταγγείλει άμεσα. Αυτό όμως υποχρεώνει πρώτα τις πλατφόρμες να γνωρίζουν τι προϊόντα εγκρίνουν προς πώληση στην πλατφόρμα τους. Κάποιες εταιρείες έχουν μεγαλύτερο ρίσκο σε αυτό και άλλες μικρότερο, όπου αυτό έχει να κάνει με επίσημους πωλητές ή όχι.